پلی کربنات اغلب در صنایع قالبسازی و تغییرات حرارتی کاربرد زیادی دارد. این نوع پروفیل در دسته پلیمرهای ترموپلاستیک قرار داشته و میتواند در صنایع شیمیایی نوین نیز به صورت گسترده استفاده شود. در پاسخ به سوال پلی کربنات چیست؟ باید گفت به عنوان سختترین ماده شفاف در جهان شناخته شده و جایگزین مناسبی برای شیشه در بخشهای مختلف ساختمانی خواهد بود.
در این مقاله قصد داریم به معرفی پلی کربنات و کاربردهای گسترده آن بپردازیم.
پلی کربنات چیست؟
پلی کربنات برای اولین بار به شکل رزین در سال ۱۹۵۳ تولید شده و تولید انبوه آن نیز در سال ۱۹۵۸ انجام شد. خواص ویژه ورقهای پلی کربنات، تنوع ساختاری و ویژگیهای این نوع از ورقها باعث شد تا در هر نوع سازه و در موارد مختلف به صورت تجاری و صنعتی مورد استفاده باشند. پلی کربنات نوعی ماده سبک با تنوع رنگ بالا و مقاوم در برابر ضربه است که میتواند در برابر آسیب به صورت نشکن ظاهر شود. مقاومت کششی و خمشی این ماده بالا بوده و به نوعی عایق حرارتی نیز محسوب میشوند.
تنوع رنگی و قابلیت عبور نور تا ۸۲ درصد باعث شد تا این محصول از محبوبیت بالایی برخوردار شود. از دیگر ویژگیهای جالب پلی کربنات میتوان به شفافیت بالا، خواص نوری، استحکام ساختاری و مقاومت دمایی آن اشاره کرد. همچنین به دلیل وجود پلیمرهای مختلف گروههای کربنی نام پلی کربنات را روی آن گذاشتهاند.
انواع پلی کربنات را بشناسید
ورقهای پل کربناتی معمولاً از نظر شکل و ظاهر به دو نوع تک جداره و چند جداره تقسیم میشوند. ورقهای چند جداره نیز شامل دو نوع ورق دوجداره و سه جداره هستند. پلی کربنات تک جداره نیز میتوانند به شکل صاف، موجدار و یا مشجر تولید شوند. انواع پلی کربنات با توجه به کاربرد آنها بسیار متفاوت است. در ادامه برای پاسخ به سوال پلی کربنات چیست به انواع پلی کربنات تخت یا چند جداره اشاره شده است.
پلی کربنات سیستمی صنعتی
این نوع از پلی کربنات به دلیل شفافیت میتواند برای پوشش نمای ساختمان در انواع سازههای اداری و تجاری مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین میتوان از این نوع ورقهای پلی کربنات برای پوشش سقف و بدنه سالنهای صنعتی و سولهها نیز استفاده کرد. دوام بالا، شفافیت، مقاومت در برابر هوا و انعطافپذیری مناسب از ویژگیهایی هستند که این ماده را به ماده اصلی در صنایع مختلف تبدیل کردهاند. در صورتی که پلی کربنات در پروژهها مورد استفاده قرار بگیرد، میتواند فرصت جدیدی برای صاحبان صنایع همراه با مزیت کاهش مصرف برق باشد. غیر سمی بودن این ترکیبات نسبت به پلاستیکهای دیگر باعث شده تا در بازیافت عملکرد بهتری داشته و با محیط زیست نیز سازگاری داشته باشند. این محصول از مواد اولیه به خصوص تولید شده و این موضوع نیز معیاری برای انتخاب پلی کربنات به عنوان یک محصول با کیفیت خواهد بود.
پلی کربنات دو جداره
در ساخت این نوع ورقهای پلی کربنات از دو جداره استفاده شده و ساختار متفاوتی نسبت به پلی کربنات تخت دارند. مهمترین کاربرد این نوع از ورقها استفاده از آنها در محیط خارجی است. بیشترین تنوع رنگی نیز در بین ورقهای دوجداره دیده میشود. البته سایر مدلها نیز دارای تنوع رنگی هستند. پلی کربنات دوجداره دارای ابعاد مختلفی بوده و در هنگام خرید نیز میتوان آنها را به صورت برشزده تهیه کرد. در برخی از فروشگاهها نیز این ورقهای پلی کربنات را با ابعاد کوچکتر در اختیار مشتری قرار میدهند. پلی کربنات دوجداره یا پلی کربنات رنگی دارای رنگهای مختلف بوده و اغلب برای پوشش سقف تراس و سوله مورد استفاده است.
پلی کربنات چند جداره
پس از پاسخ به پلی کربنات چیست به نوع دیگر آن میرسیم. پلی کربنات چند جداره دارای انواع مختلفی بوده و به دلیل ویژگیهایی نظیر تنوع رنگی، عایق صوتی و حرارتی و استحکام بالا کاربردهای فراوانی دارند. از این نوع پلی کربنات به دلیل مقاومت بالا در مواردی مانند نورگیر پارتیشن، سقف پارکینگ یا گلخانه، سقف شیروانی، سقف ورزشگاه، ایستگاه اتوبوس، سقف پل هوایی، سقف باجه خودپرداز و موارد مشابه استفاده میشود. ورقهای چند جداره دارای مقاومت حرارتی، رطوبتی و شیمیایی بالا بوده و میتواند به عنوان یک پوشش بسیار مقاوم در محیطهای گوناگون مورد استفاده قرار بگیرد.
پلی کربنات زنبوری
پلی کربنات زنبوری یا سه جداره نیز مانند ورقهای پلی کربنات چند جداره کاربردهای مختلفی دارد. با توجه به ویژگیهای فیزیکی مشابه این دو نوع ماده، کاربردهای آنها نیز یکسان است. این نوع پلی کربنات به صورت شفاف یا رنگهای دودی و شیری تولید شده و به دلیل مقاومت بالا به عنوان پوشش مقاوم در سقف مورد استفاده قرار میگیرد.
پلی کربنات تخت – توپر
پلی کربنات تخت به شکل چند جداره تولید شده و به دلیل داشتن پوشش کواکسترود میتواند اشعه فرابنفش را برای محافظت بیشتر جذب کند. کاربرد این نوع از ورقها در ساختارهای انتقال نور همراه با بهینهسازی مصرف انرژی است. ورق پلی کربنات تخت یا توپر انعطافپذیری بالایی داشته و به آسانی میتواند نصب شود. پلی کربنات شفاف، تخت یا همان آهن شفاف از مشتقات پلی کربنات بوده که مقاومت مثال زدنی در برابر ضربه خواهد داشت. استاندارد تولید این نوع ورقها ابعاد ۱۲۵ در ۲۵۰ سانتیمتر است. اما میتوان آن را به صورت سفارشی و در ابعاد دلخواه نیز تولید کرد. در صورتی که از این نوع ورقها برای محافظت سطوح استفاده شود میتواند مقاومت ضربهای بالایی را روی سطوح پوشانده شده ایجاد کنند.
انواع ابعاد ورق پلی کربنات
اما ابعاد ورقهای کامل و استاندارد پلی کربنات چیست؟ ورقهای نوع ساده یا تخت پلی کربنات دارای ۳۰۵ سانتیمتر طول و ۲۰۵ سانتیمتر عرض است. همچنین ضخامت این نوع از ورقها بین ۲ میلیمتر تا ۱۲ میلیمتر خواهد بود.
در ورقهای دوجداره یا چند جداره ابعاد ۲۱۰ سانتیمتر در ۶۰۰ سانتیمتر مورد نظر است. ابعاد این ورقها نیز از ۴ میلیمتر شروع شده و تا ۱۰ میلیمتر برای نوع دوجداره تولید میشود. ورقهای پلی کربنات از نوع چندجداره نیز اغلب ضخامت ۱۶ میلیمتری دارند.
کاربرد ورق پلی کربنات چیست؟
ورق پل کربنات بیشترین استفاده را در صنعت الکترونیک دارد. این ورقها عایق الکتریکی مناسبی بوده و میتوانند حرارت زیادی را تحمل کنند. همچنین در صنایع مختلف از قبیل خودروسازی، پزشکی، بستهبندی و ساخت و ساز نیز مورد استفاده هستند. در ادامه به برخی از کاربردهای مهم ورقهای پلی کربنات اشاره شده است.
پوشش سقف پارکینگ، استخر، استادیوم ورزشی و گلخانه
ورقهای پلی کربنات دارای یک لایه ضد اشعه ماورای بنفش بوده و به همین دلیل از ورود این اشعه مضر به درون محل جلوگیری میکند. علاوه بر آن در زمان قرارگیری در مقابل نور خورشید تغییر رنگ نداده و همچنان به صورت شفاف باقی میمانند. به همین دلیل میتواند در سقفها، نورگیرها، گلخانهها و صنایع ساخت و ساز استفاده شوند.
سقف کاذب
ورقهای پلی کربنات به دلیل خصوصیات ایدهآل در صنعت ساخت و ساز مورد توجه قرار گرفتند. به دلیل عایق صوتی و حرارتی بودن، انعطافپذیری بالا و نصب آسان، از ورقهای پلی کربنات برای طراحی سقفهای کاذب درون ساختمان، ویلا، آلاچیق و حیاط ساختمانهای مسکونی استفاده شده است. این ورقها میتوانند به شکل تخت، موجدار یا چند جداره تولید شده و در موارد مختلف ساختمانسازی استفاده شوند.
قطعات خودرو
از ورقهای پلی کربنات در صنعت خودروسازی نیز استفاده میشود. پس از دانستن اینکه پلی کربنات چیست به کاربردهای مطرح آن میرسیم. ویژگی مهم آن آن از نظر ظاهر، وزن سبک و مقاومت آن در برابر ضربه مثل پلاستیک حبابدار باعث شده تا شاهد کاربرد آن در صنعت خودروسازی باشیم. در طراحی بخشهای مختلف خودرو مانند دستگیره، رادیاتورها، دربها، زه و موارد دیگر از ورقهای پلی کربنات استفاده میشود. همچنین در ساخت قاب چراغهای جلو ماشین و یا ویژگی سانروف در برخی خودروها نیز از ورق پلی کربنات استفاده شده است.
سولههای پرورش گیاهان
پلی کربنات دوجداره اغلب برای پوشش سقف گلخانه مورد استفاده قرار میگیرد. این ورق دارای خاصیت پخش یکنواخت نور بوده و به همین دلیل میتواند پرتوهای خورشید را به گیاهان در حال رشد برساند. همچنین این ورقهای پلی کربنات از عبور اشعههای مضر آفتاب جلوگیری کرده و به این ترتیب از ایجاد اثرات منفی روی گیاه جلوگیری خواهد شد. پلی کربنات دوجداره یا rfx از بهترین گزینهها برای استفاده در سولههای پرورش گیاهان است. ویژگی این نوع ورقها از جمله تنظیم میزان عبور نور در فصول مختلف آن را یکی از گزینههایایدهآل برای استفاده در گلخانه تبدیل کرده است.
صنایع نظامی
خواص ورقهای لی کربنات باعث شده تا در صنایع نظامی مانند ساخت شیشههای ضد گلوله نیز کاربرد داشته باشند. توان از این ماده برای ساخت انواع کلاه و تجهیزات نظامی نیز استفاده کرد.
صنایع هواپیمایی
کاربردهای ورق پلی کربنات محدود به موارد گفته شده نبوده و این نوع ورقها میتوانند در صنایع هواپیمایی نیز مورد استفاده قرار بگیرند. ویژگیهای مهم این نوع ورقها باعث شده تا در ساخت پنجرههای هواپیما از ورقهای پلی کربنات استفاده شود. وزن سبک، قیمت مقرون به صرفه و انعطافپذیری بالای ورقهای پلی کربنات آنها را به یک گزینه عالی برای استفاده در صنایع هواپیمایی تبدیل کرده است.
معایب سقف ورق پلی کربنات چیست؟
با دانستن اینکه کاربردهای پلی کربنات چیست بهتر میتوان از آن استفاده کرد. ورقهای پلی کربنات نیز در صورتی که به عنوان سقف در سازه مورد استفاده قرار بگیرد همراه با معایبی هستند. از جمله این معایب میتوان به گرمایش بیش از حد فضای زیرین در فصول گرم سال، امکان دودزا بودن، خشپذیری سطح ورق یا کدر شدن سطح آن، خدشهدار شدن سطح ورق و یا قیمت بالای آن در برخی موارد اشاره کرد.
ویژگیهای ورق پلی کربنات
ورقهای پلی کربنات دارای ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی فوقالعاده بوده و از آن رو به عنوان جایگزین مناسبی برای شیشه مطرح شده است. از ویژگیهای مهم ورقهای پل کربنات در انواع محتلف میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
رنگ ورق پلی کربنات
یکی از ویژگیهای ورقهای پلی کربنات تنوع رنگی آنها است. این نوع ورق به شکل مات تولید شده و بدین ترتیب امکان مشاهده پشت ورق وجود ندارد. ورقهای روشن امکان عبور نور بیشتری را خواهند داشت و میتوانند محیط زیرین خود را روشنتر کنند. بدین ترتیب در صورت نیاز به محیطهای روشن و پرنور یا نیاز به نور کمتر میتوان از ورقهای تیره یا روشن پل کربنات با توجه به الزامات پروژه استفاده کرد.
مقاومت در برابر ضربه و خراش
ورقهای پلی کربنات در برابر ضربه و تحمل وزن مقاومت بالایی دارند. حتی مقاومت آنها از شیشههای معمولی بیشتر بوده و وزن آنها نیز نسبت به این شیشهها کمتر است. علاوه بر آن در برابر خط و خش نیز مقاومت بالایی داشته و میتواند استحکام مناسبی در برابر ضربه از خود نشان دهد.
انعطافپذیری بالای پلی کربنات
ورقهای پلی کربنات ساختار منعطفی داشته و میتوانند مقاومت بسیار خوبی در برابر کشش، ضربه و خم شدن از خود نشان دهند. این ورقها میتوانند با بهرهگیری از حرارت تغییر حالت دهند.
صرفهجویی در مصرف انرژی
اما خواص ویژه پلی کربنات چیست؟ با توجه به اینکه ورقهای پل کربنات میتوانند نور خورشید را جذب کرده و به محیط زیر منتقل نکنند، میتوانند در هزینههای مربوط به انرژی صرفهجویی شود. این ویژگی در زمستان باعث صرفهجویی در مصرف سوخت خواهد شد. این نوع ورقها خاصیت عایقی بهتری نسبت به شیشه یا مواد دیگر داشته و میتوانند باعث صرفهجویی در مصرف سوخت شوند.
اشتعال ناپذیری
از مزایای بسیار مهم ورقهای پل کربنات ضد حریق بودن آنها است. در زمان رویارویی با آتش شعله ور نشده و به نوعی قابلیت خاموش شوندگی دارند. این ویژگی باعث میشود تا بتوان از این نوع ورقها در مناطق دارای آب و هوای مختلف استفاده کرد.
عبور نور خورشید
ورقهای شفاف پلی کربنات میتوانند نور خورشید را به مقدار مناسب از خود عبور دهند که میتواند در موارد مختلفی از قبیل گلخانهها و برای رشد گیاهان مورد استفاده باشد. همچنین در فصول زمستان عبور نور خورشید باعث گرم شدن محیط شده و از مصرف بیش از اندازه انرژی جلوگیری خواهد کرد.
عوامل مؤثر بر قیمت خرید ورق کربنات
بررسی قیمت ورقهای پلی کربنات یکی از مواردی است که باید در زمان خرید به آن توجه شود. این ورقها با توجه به نیازهای کاربردی و میزان بودجه در دسترس خریداری میشوند. دو عامل مهم و مؤثر روی قیمت این محصول شامل ضخامت و نوع برند آن است.
ضخامت
عوامل مختلفی میتواند روی قیمت خرید این کالا مؤثر باشد. مواردی نظیر مقدار، ابعاد و اندازه، وزن، ضخامت و نوع ورق روی قیمت خرید آن تأثیر خواهند داشت. هرچه ضخامت، ابعاد و متراژ ورق بیشتر شود وزن آن نیز بیشتر شده و در نتیجه قیمت آن نیز بالاتر میرود.
برند
اما دیگر عوامل موثر روی قیمت پلی کربنات چیست؟ برند و کشور سازنده نیز از عواملی است که میتواند روی قیمت ورق پل کربنات مؤثر باشد. برندهای اروپایی و چینی هر کدام قیمتهای متفاوتی داشته و نسبت به برندهای داخلی دارای قیمت بیشتری هستند. البته ورقهای وارداتی با توجه به نوسانات نرخ دلار با تغییرات قیمتی زیادی همراه هستند. از این رو برند تولیدکننده نیز میتواند در هزینه ورق پلی کربنات مؤثر باشد.
سخن پایانی
در این مطلب به معرفی ورق پل کربنات و کاربردهای آن در موارد مختلف پرداخته شد. این محصول به شکلی کاربردی در بسیاری از تجهیزات و ابزارهای روزمره که با آنها سروکار داریم مورد استفاده است. پلی کربنات به عنوان یک ماده پلیمری با قابلیت بازیافت هیچگونه آسیبی به محیط زیست وارد نکرده و برای سلامتی انسان نیز ضرری ندارد.
سؤالات متداول
- مهمترین کاربردهای ورقهای پلی کربنات در کجاست؟
این ورقها به دلیل ویژگیهای مناسب در صنایع مختلفی از قبیل ساخت و ساز، پزشکی، بستهبندی، هواپیمایی و خودروسازی مورد استفاده قرار میگیرند.
- مهمترین ویژگی ورقهای پلی کربنات کدامند؟
این نوع از ورقها دارای خواص فیزیکی و شیمیایی فوقالعاده بوده و در برابر ضربه، خط و خش و حرارت مقاومت بالایی دارند. همچنین میتوانند به عنوان عایق صوتی مورد استفاده قرار بگیرند.
- قیمت ورقهای پلی کربنات چگونه تعیین میشود؟
قیمت ورقهای پلی کربنات به عواملی نظیر نوع و وزن ورق، ابعاد آن و ضخامت ورق بستگی داشته و با توجه به این عوامل محاسبه خواهد شد.